Tiến bộ mới trong điều trị viêm gan siêu vi B mạn tính

Viêm gan siêu vi B (VGSV B) mạn tính là tình trạng nhiễm siêu vi viêm gan B kéo dài, diễn ra ở bên trong tế bào gan. Bệnh lây nhiễm qua: đường xuyên qua da (tiêm chích, truyền máu, phẫu thuật, vết trầy xước...), quan hệ tình dục không an toàn với người nhiễm bệnh, mẹ nhiễm bệnh truyền sang con. Việt Nam được xem là một trong những quốc gia có tỷ lệ VGSV B mạn tính cao nhất trên thế giới, uớc tính 10 - 15% dân số. Bệnh có thể gây ra các hậu quả nghiêm trọng về sức khỏe và gây tử vong do các biến chứng như viêm gan bùng phát, xơ gan và ung thư gan. Đây thực sự là gánh nặng quan trọng cho sức khỏe cộng đồng.

Trước đây, Tenofovir disoproxil fumarate (TDF) là một trong những thuốc hiệu quả nhất để điều trị VGSV B mạn tính. Tuy nhiên, trong một số ít trường hợp, TDF có thể gây tác dụng phụ trên thận và xương như suy thận, giảm mật độ xương, loãng xương. Vì người bệnh phải dùng thuốc trong một thời gian dài, nên họ thường lo ngại về các tác dụng phụ này. Một tin vui cho người bệnh VGSV B mạn tính là vào cuối năm 2016, Cơ quan Quản lý thuốc và thực phẩm Hoa Kỳ (FDA) đã công nhận thuốc Tenofovir thế hệ mới (Tenofovir alafenamide, TAF) có hiệu quả cao, an toàn trên thận và xương so với thuốc TDF thế hệ cũ.

TDF và TAF đều là tiền chất của Tenofovir, nhưng TAF có thể xâm nhập vào tế bào gan hiệu quả hơn so với TDF. Các nghiên cứu lâm sàng cho thấy chỉ cần sử dụng lượng thuốc TAF thấp hơn khoảng mười lần so với TDF (để điều trị VGSV B mạn tính, liều lượng thuốc TAF hàng ngày là một viên 25 mg, trong khi đó đối với TDF thì cần phải uống một viên 300 mg) vẫn tạo ra hiệu quả tiêu diệt siêu vi trong tế bào gan tương đương với TDF, nhưng gây ra ít tác dụng phụ trên thận và xương hơn vì các cơ quan này tiếp xúc với lượng Tenofovir ở trong máu ít hơn rất nhiều lần. Vì độ an toàn và hiệu quả cao, vào tháng 4 năm 2017, Hiệp hội nghiên cứu bệnh gan Châu Âu đã khuyến cáo TAF là một trong những chọn lựa đầu tay để điều trị VGSV B mạn tính, nhất là người lớn tuổi, người mắc bệnh thận mạn tính, người loãng xương, giảm mật độ xương hay có nguy cơ loãng xương.

Một tin vui khác, thuốc TAF đã có mặt ở các quốc gia đang phát triển sau khi công ty dược phẩm Gilead (Hoa Kỳ) cho phép các công ty dược Ấn Độ sản xuất thuốc TAF với chất lượng tốt nhưng có mức giá hợp lý cho người bệnh ở các quốc gia này.

TS,BS. ĐINH THẾ TRUNG

Giám Đốc Phòng Khám Quốc Tế Hàng Xanh